ปลวกเป็นแมลงสังคม (social insects) อันดับ (Order) Isoptera อยู่รวมกันเป็นกลุ่มภายในรัง ประชากรภายในรังแบ่ง
วรรณะเป็น 3 วรรณะ มีหน้าที่การทำงานที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน ได้แก่
1.วรรณะสืบพันธุ์ หรือ แมลงเม่า (alate)
ประกอบด้วยเพศผู้เพศเมีย ทำหน้าที่ผสมพันธุ์ โดยจะบินออกจากรังเมื่ออากาศเหมาะสม เพื่อจับคู่ผสมพันธุ์กันและหาพื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับสร้างอาณาจักร และวางไข่
2.วรรณะกรรมกร หรือ ปลวกงาน (worker)
ลำตัวอ่อนนุ่ม ไม่มีปีก ไม่มีเพศ ไม่มีตา ใช้หนวดเป็นอวัยวะรับความรู้สึกเเละที่หนวดยังมีอวัยวะตรวจรับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งใช้หาอาหารเป็นสำคัญ นอกจากนี้ปลวกงานยังทำหน้าที่ทุกอย่างภายในรัง เช่น หาอาหาร สร้าง ทำความสะอาด ซ่อมแซมรัง ดูแลไข่และตัวอ่อนภายในรัง |
3.วรรณะทหาร หรือ ปลวกทหาร (soldier)
ไม่มีปีก มีกรามขนาดใหญ่ ที่ดัดแปลงเป็นอวัยวะที่ใช้ป้องกันตัว และสมาชิกภายในรัง บางชนิดกรามดัดแปลงรูปร่างคล้ายงวง ใช้ปล่อยสารเหนียวเพื่อต่อสู้ศัตรู
อาหารของปลวก
ส่วนมากปลวกจะกินอาหารที่มีเซลลูโลสเป็นองค์ประกอบโดยในระบบทางเดินอาหารจะมีโปรโตซัว หรือจุลินทรีย์ ซึ่งทำหน้าที่ ย่อยเซลลูโลสให้เป็นอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายปลวก สำหรับปลวกที่เป็นปัญหาทำลายโครงสร้างบ้านเรือนนั้น จะมีพัฒนาการ ในการกินอาหารที่มีความหลากหลาย เช่น ยิปซัมบอร์ด ฝ้าเพดาน ฉนวนกันความร้อน หรือแม้กระทั่งพาติเคิลบอร์ด ที่นิยมนำมา ประกอบเฟอร์นิเจอร์ในปัจจุบัน แม้กระทั่งพื้นไม้ลามิเนต หรือพื้นไม้สังเคราะห์ที่โฆษณากันอย่างยกใหญ่ว่าปลวกไม่กิน ยังถูก ทำลายมานักต่อนักแล้ว |
ปลวกชนิดต่างๆ
นางพญา (Queen)
กลุ่มปลวกบ้าน มี 1 สายพันธุ์ที่เป็นสายพันธุ์ชนิดปลวกใต้ดิน
ปลวกบ้าน Coptotermes gestroi
กลุ่มปลวกสวน ได้แก่สายพันธุ์ ดังต่อไปนี้
ปลวกหัวแหลม Nasutitermes spp.
ปลวกหัวเหลี่ยม Microtermes spp.
ปลวกเหลือง Globitermes spp.
ปลวกยักษ์ Macrotermes spp.
ปลวกในระยะสืบพันธุ์ (แมลงเม่า)
แมลงเม่าในฤดูการระบาด